این نامه نخست برای خبرگزاری ایرنا ارسال شد تا طبق قانون مطبوعات در پاسخ به خبر یادشده ، منتشر شود . متأسفانه این خبرگزاری از انتشار آن سر باز زد . در نتیجه در فضای مجازی به اطلاع هموطنان رسید .

متن نامه به ایرنا :

با احترام به دنبال درج خبری از خبرگزاری شما در سایت های اینترنتی و نقل آن از خبرگزاری شما در سایت های دیگر ، لازم دیدیم برای روشن شدن اذهان هموطنان و خبرگزاری معتبر ایرنا نامه پیوست را برای انتشار در اختیار آن خبرگزاری قرار دهیم.

پیرو مذاکره تلفنی که دیروز با روابط عمومی و سپس بخش خبر خارجی ایرنا داشتیم این نامه برای آقای منافی در بخش خبر خارجی نیز ارسال شده اما تا کنون پاسخی دریافت نکرده ایم.

امیدواریم ظمن درج این یادداشت از این پس پیش از نقل خبرهای اینچنینی از منابع خارجی ، درباره صحت و سقم و پیشینه آن ، در داخل مرزهای ایران با صاحب نظران مشورت یا لااقل با دستاوردهای دانشمندان ایرانی سنجیده شود

چند روزی‌ست در برخی رسانه‌های داخلی به نقل از ایرنا و در ایرنا به نقل از برخی رسانه‌های فرانسوی ، خبری منتشر شده مبنی بر کشفِ‌ رمز نهایی خط ایلامی زنجیره‌یی . در این خبر از یک باستانشناس فرانسوی به نام فرانسوا دوسه نقل شده که ایشان پس از ده سال تلاش موفق به این کشف شده و نتیجه پژوهش خود را در سال 2021 منتشر خواهد کرد .

منبع اصلی خبر را دنبال می‌کنیم و به خبرگزاری france.info.tv می‌رسیم. در آنجا باستان‌شناس نام‌برده با شامپولیون، کاشف خط هیروگلیف مصری مقایسه و سپس ادعا می‌شود که ایشان با کشف رمز و خواندن یکی از سنگ‌‌نبشته‌هایی که در سال 1901 توسط فرانسویان در شوش کشف شد ، پرده از راز پیشینه و ساختمان خط ایلامی زنجیره‌یی برداشته‌است. آقای دوسه می‌گوید بنا بر پژوهش او ثابت می‌شود که خط ، نخستین بار در بین‌النهرین ظاهر نشده و دو نظام نگارشی میخی آغازین و ایلامی آغازین هم‌زمان در ایران و بین‌النهرین وجود داشته(Sciences et Avenir). مطلبی که به هیچوجه بر متخصصان این حوزه پوشیده نبود. از ایشان نقل شده که کشف‌شان : " نتایج مهمی در دست‌کم سه حوزه خواهد داشت : نخست در حوزۀ تاریخ ایران و سپس در حوزۀ توسعۀ نگارش و خط در ایران به طور خاص و در کل خاور میانه به طور عام و بالاخره در حوزۀ تحول خود خط ایلامی."

هر پژوهش علمی که نتایج آن نکته‌یی از ابهام‌های فراوانِ تاریخ و فرهنگ بشری را روشن کند بی‌تردید مایۀ امید و به‌روزی همگان و تحسین جامعۀ علمی جهان است . ناشر نیز ، همراه باهمگان ، مشتاقانه چشم به‌راه انتشار نتیجۀ پژوهش‌های آقای دوسه در سال 2021است اما آنچه از رسانه‌ها به نقل از ایشان یاد شد متأسفانه بیشتر طنین‌اندازِ عبارت " یافتم ، یافتم " است تا نوید رهیافتی عالمانه به یکی از مهمترین دغدغه‌های دانشمندان و پژوهشگران خطوط باستانی.

پاییز 1398 ، دانه کتابی ارزشمند از خانم دکتر آژیده مقدم چاپ و منتشر کرد(نظام نگارش هندسی در گل‌نبشته‌های نپۀ کُنارصندل جنوبی، جیرفت)، گرچه تحقیقات ایشان در بیرون از مرزهای ایران مورد توجه و استناد محققان و متخصصان قرار گرفت اماانتظار می‌رفت استادان و پژوهشگران این رشته در ایران نیز ، با بررسی و بحث دربارۀ این کتاب ، نه‌تنهاکوشش‌های خانم دکتر مقدم را ارج نهند که از رهگذر این نقد و بحث ، درارتقای دانش مخاطبانِ غیرمتخصص اما علاقمند به تاریخ و فرهنگ سرزمین مادری ، بکوشند . چرا که تنهااز رهگذر نقد و ارزیابی‌ست که جامعه به جای غرق‌شدن در گرداب شعار ، رفته‌رفته می‌آموزد که بر کشتی شعور ‌نشیند .

فارابیِ بزرگ بیش از هزارسال پیش در مقدمۀ کتاب گرانقدر موسیقی کبیر چنداصل بنیادین را زمینه‌ساز و لازمۀ هر پژوهشی می‌شناساند: نخست آن که پژوهش دربردارندۀ نکته‌یی تازه باشد، دیگر آن که پژوهشگر هرآنچه را که پیش از او ، در موضوع پژوهش او انجام شده خوانده باشد و بداند و سه دیگر آن که اگر از پژوهش‌های دیگری بهره‌مند می‌شوداز آنان یادکند یعنی منابع تحقیق خود را برشمرد .

آنچه او درباره پژوهش یاد می‌کند در حوزه‌های دیگر نیز مصداق دارد به نمونه ، حوزۀ خبررسانی در موضوع‌های تخصصی و از جمله همین خبری که ما را به نگارش این یادداشت ، واداشت . اصول مقدماتی و اخلاق حرفه‌یی حکم می‌کند برای انتشار خبری بااین اهمیت ، یا به اندازۀ یک مخاطب عادی و علاقمند درباره چند و چون آن تحقیق یا دست‌کم از پژوهش‌هایی که دربارۀ چنین موضوعاتی صورت گرفته ، اندک اطلاعی حاصل شده‌باشد .

از رسانه‌های فرانسوی انتظار نداریم که بازبان فارسی آشنایی داشته باشندامااز خبرگزاری محترم ایرنا چنین انتظاری هست .ازاینرو شما را نخست به کتاب خانم دکتر مقدم ـ که سال 1398 هم به زبان فارسی و هم به صورت دو زبانه (فارسی و انگلیسی) چاپ و منتشر شدـ ارجاع و هم به این نکته توجه می‌دهیم که :

در ده سال گذشته و بسیار پیشتر از کشفِ آقای فرانسوا دوسه، هر سه حوزۀ نگارش و خط در ایران و توسعۀ آن در گسترۀ جغرافیایی منطقه و تحول خط ایلامی ، مورد بررسی و پژوهش متخصصان ایرانی قرارگرفته‌است . در این پژوهش‌ها که بر پایۀ یافته‌های جیرفت صورت گرفت ، در بررسی ساختمان ، قدمت و اهمیت دو نظام نگارشی ایلامی آغازین و ایلامی زنجیره‌یی و خط مکشوف از تپۀ کُنار صندل در جیرفت، برای نخستین‌بار ، دیرینگی خط کشف‌شده نسبت به ایلامی آغازین مطرح شد .

توجه فرمایید که خبرگزاری فرانسوی ـ که حتی خبرگزاری علمی و تخصصی نیست ـ لااقل پژوهشگران پیشین فرانسوی را به نام می‌شناسد اما خبرگزاری داخلی احتمالا از کوشش‌های انجام‌شده توسط ایرانیان هم‌عصر خود نیز بی‌خبر است ، تاگزیر به اطلاع می‌رسانیم که:

دکتر یوسف مجیدزاده، باستان‌شناس نامی ایران و کاشف کتیبه‌های جیرفت (1385-1383) ، نخستین کسی بود که ضمن اشاره به شباهت نشانه‌های کتیبه‌های کُنارصندل به نشانه‌های ایلامی آغازین و زنجیره‌یی ، بر قدمت این نظام نگارشی تأکید و پیشنهاد کرد که آن را خط «ایرانی آغازین» بنامند. ایشان در مقالۀ خود، به عنوان یک باستان‌شناس ـ و نه زبان‌شناس و متخصص خطوط باستانی ـ ویژگی‌های ظاهری کتیبه‌ها را با دقت بررسی و نتایج بررسی خود رااعلام کرد(«الواح جیرفت و خاستگاه نظام خط ایلامی»،نامه‌انسان‌شناسی،ش10،دوره دوم،سال یکم.ص126-97. سال 1388). سپس در همان سال خانم دکتر آژیده مقدم، زبان‌شناس و متخصص خطوط باستانی، نظام بیرونی نشانه‌های این کتیبه‌ها را همراه با خطوط ایلامی آغازین و زنجیره‌یی در کنار خط میخی در مقاله‌یی مورد بررسی قرار داد(جشن‌نامۀ پروفسور فیلیپ کرینبروک، آلمان 2009) . دکتر مقدم ضمن ارائۀ نظریه‌یی بسیار مهم در خصوص قدمت و ساختار خطوط هندسی و میخی اعلام کرد:

برای دستیابی به خاستگاه خطوط کهن منطقۀ خاور نزدیک و میانه لازم است ایران و به‌ویژه مناطق شرقی آن با دقت مورد بررسی قرار گیرد . به‌این ترتیب نه‌تنها میان‌رودان (بین‌النهرین) که حتی شوش را نباید به طور قطع و یقین ، خاستگاه نظام‌های نگارشی ایلامی دانست .

پژوهش ایشان در سال 1392 خورشیدی/2013 میلادی بااندک تغییراتی بار دیگر در مجموعه مقالات برگزیدۀ همایش تمدن جیرفت به چاپ رسید و اندکی بعد به زبان انگلیسی در سایت بنیاد بردشاو (Bradshaw) نیز قرار گرفت★.

در پاییز سال 1398 نشر دانه مقالۀ یادشده را همراه با پژوهش دیگر ایشان بر متن کتیبه‌های جیرفت (تاریخ نگارش اولیه 8-1387)، در کتابی مستقل باعنوان نظام نگارش هندسی در گل¬نبشته‌های تپۀ کنار صندل جنوبی، جیرفت(در دو نسخه تک زبانه فارسی و دوزباتۀ فارسی ـ انگلیسی) به چاپ رساند. جالب است که 5 سال بعد از چاپ مقاله خانم دکتر مقدم در آلمان (2009م.)، در سال 2014 از آقای فرانسوا دوسه نیز مقاله‌یی در Iranica Antiqua, 2014, vol. 14: 83-109 چاپ شد که عنوان آن («یک نظام نگارشی نوین مکشوف از ایران هزارۀ سوم پیش از میلاد: تابلت‌های هندسی کُنار صندل») شباهت عجیبی به عنوان مقالۀ دکتر مقدم دارد! محتوای مقاله هم برخلاف توصیۀ فارابی ، هیچ نکتۀ تازه‌یی دربارۀ کتیبه‌های جیرفت ارائه نمی‌کند و نظریۀ دکتر مقدم، در خصوص جهت خوانش کتبیه(جهت گاوآهنی) ، بار دیگر در آن نشر شده‌است .

متأسفانه به نظر می‌رسد آقای دوسه نیز از پژوهش‌های حوزۀ تخصصی خود بی‌اطلاعند گرچه در هنگام نگارش مقاله نه‌تنها عنوان مقاله خانم دکتر مقدم را به عاریه می‌گیرند که برخی جمله‌های آن را عیناً به نام خود نقل می‌کنند. شاید از اینروست که در سراسر نوشتۀ ایشان اشاره‌یی به مقالۀ منتشرشدۀ دکتر مقدم نشده و در تنها ارجاع هم، شماره صفحه را اشتباه آورده‌اند . امید است آنچه نوید آن را برای سال 2021 داده‌اند دربردارندۀ نکته‌هایی نو و خالی از اینگونه لغزش‌ها باشد.

این یادداشت ، دعوتی است از همگان ، به‌‌ویژه علاقمندان این حوزه از دانش ، به ژرف‌‌اندیشی و سنجش در اندیشه و گفتار . امیدواریم با ارج نهادن بر تلاش پژوهشگران راستین در هر نقطه از جهان، امکان شناختی درست و مبتنی بر اسناد علمی ، از تاریخ و فرهنگ سرزمینمان فراهم آید .

با سلام

پیرو مذاکره تلفنی جوابیه آقای فرانسوا را خدمت شما ارسال میکنم. البته دلیل اصلی تماس با شما فقط بخاطر تلطیف موضوع بوده و امیدوارم که نامه ایشان شما را قانع کرده باشد. آقای فرانسوا ... دانشجوی پست داک من بوده و در این مدت هم بیشترین همکاری ها را با اینجانب داشته است و بهترین مقالات باستان شناسی را در ایران چاپ کرده است. ... ایشان در هیچ مقاله ای خود را استاد دانشگاه تهران خطاب نکرده ...

با سلام

در نامه خانم شهیدی به مواردی اشاره شده است، و با توجه به اینکه ایشان نامه را به دانشگاه تهران خطاب کرده اند و برخودم

لازم می دانم به زبان ساده و کوتاه رفع ابهام کنم.

1_ ایشان منبع خبر را سایت france.info.tv اعلام کردهاند. حال آنکه منبع خبری نشریه معتبر "علم و آینده" است.

لینک مورد نظر

2_ در چند سطر بعد ایشان ادعا می کنند که:

ادعا میشود که ایشان با کشف رمز و خواندن یکی از سنگنبشتههایی که در سال 1901 توسط فرانسویان در شوش کشف شد ، پرده از راز پیشینه و ساختمان خط ایلامی زنجیرهیی برداشتهاست.

متاسفانه اگر ایشان در یکی از چندین کنفرانس آنلاین برگزار شده اخیر شرکت کرده بودند؛ و یا همان مقاله را به درستی مطالعه فرموده بودند و یا حداقل به من ایمیلی می زدند تا از خودم جویا شوند، متوجه میشدند که من به کمک 40 کتیبه نوشته شده از سیستم نگارشی ایلامی خطی رمز گشایی کردهام. و با تنها یک کتیبه امکان این کار وجود نداشت. من هنوز قادر به ارایه تمام کتیبههای مطالعه شده نیستم و باید منتظر انتشار مقاله بود.

3_ در ادامه آمده است:

خط نخستین بار در بینالنهرین ظاهر نشده و دو نظام نگارشی میخی آغازین و ایلامی آغازین همزمان در ایران و بینالنهرین وجود داشته) Sciences et Avenir ) . مطلبی که به هیچوجه بر متخصصان این حوزه پوشیده نبود.

بدون زیاده گویی به ایشان توصیه می کنم به نظرات جناب آقای دکتر یاکوب دال استاد دانشگاه آکسفورد و رابرت اینگلوند از با نفوذ ترین متخصصین سیستم های نگارش باستانی مراجعه فرمایند تا ببینند که به عقیده ایشان و بسیاری از همراهان ایشان و تمامی متخصصین بر این عقیده هستند که سیستم نگارش آغاز ایلامی دختر سیستم نگارش آغاز میخی است و تا به امروز نظر اکثریت براین است. من نمیدانم خانم شهیدی مطلب مورد ادعایشان را کجا خواندهاند اما خوشحال میشوم منبع خود را ذکر کنند.

4_ . نکته ای که برای من بسیار مایه تاسف است اتهام خانم شهیدی به بنده برای دزدی ادبی از مقاله خانم مقدم است اگر همین الان به مقاله سال 2014 اینجانب رجوع بفرمایید مشاهده میکنید که نام خانم مقدم در صفحه 94 نقل قول شده است و در فهرست منابع هم آمده است. به هرحال حتی اگر من هم طبق نظر ایشان قصد چنین کاری را داشته باشم، نشریه علمی معتبری مانند Iranica Antiqua حاضر به زیر سوال بردن اعتبار خود نمیشود.

A new writing system discovered in 3rd millennium BCE Iran: The Konar Sandal “Geometric” Tablets. (Iranica Antiqua. Vol. XLIX. 2014

5_ خانم شهیدی بارها از ارتباط خط هندسی کتیبه های جیرفت و رمزگشایی سیستم نگارش ایلامی خطی صحبت کرده اند، که من به هیچ عنوان متوجه ارتباط این دو موضوع نمیشوم. همچنین هر توضیح اضافه از حوصله این نامه خارج است و نیز متخصصین این زمینه در پس واژه های ثقیل نامهی خانم شهیدی متوجه اصل موضوع و هدف ایشان خواهند شد. و البته که ایشان با کار من آشنایی ندارند و هیچیک از مقالات مرا تا زمان نگارش نامه شان مطالعه نکرده اند.

بارها اعلام کرده ام که این کشف را با تمام قلبم به ایران و مردم ایران تقدیم میکنم، چون ایران را خانه دوم خودم می دانم.

سلام بر شما

سپاسگزار توجه و کوشش شما برای « تلطیف موضوع » هستم ، از اینرو ادب حکم می‌کند در پاسخ ، نکاتی را درباره نامه آقای دوسه به عرض برسانم :

نوشته‌اید ایشان در هیچ مقاله‌یی خود را استاد دانشگاه تهران خطاب نکرده ، اتفاقاً چرا در نشریۀ مورد نظرشان (Sciences et Avenir ) در دو جا به صراحت ذکر شده که ایشان استاد دانشگاه تهران هستند :

سطر 19 و 20 مقاله
..., le Français, fraîchement débarqué de l’Université de Téhéran (Iran) où il enseigne depuis 2014, a expliqué en anglais que :

و در زیرنویس تصویرشان
François Desset, archéologue au Laboratoire Archéorient (Lyon), professeur à l'Université de Téhéran (Iran), encadré par des colonnettes funéraires retrouvées dans des tombes du 3e millénaire avant J.-C, au Balouchistan iranien. ©François Desset

به جز این در جاهای دیگری نیز خود را استادیار دانشگاه تهران معرفی کرده‌اند .

اما درپاسخ به نامه ایشان :

1_ منبع پخش خبر در ایرنا ، چنانکه نوشته‌ام ، تورنمای (website) france.info.tv بوده‌است نه نشریۀ Sciences et Avenir . هرچند اگر دقت کنند می‌بینند که به هنگام نقلِ ادعای مورد اعتراض ، به نشریه مورد نظر ایشان ارجاع داده شده است (بند 2 سطر 8 و9 نامه اینجانب) .

2_ در نامه سخنی مبنی بر تردید یا اعتراض به تعداد کتیبه‌های خوانده شده توسط ایشان ـ چه یکی چه 40 تا ـ نیامده‌است . اگر دقت کنند متوجه می شوند که اعتراض ما به بخش دوم جمله‌یی است که از نامه نقل کرده‌اند : پرده‌برداری از راز پیشینه و ساختمان خط ایلامی زنجیره‌یی توسط ایشان !

3_ برای افزایش سطح اندکِ دانشم ، حتماً به توصیۀ ایشان ، اظهارات دکتر یاکوب و آقای اینگلوند را مطالعه خواهم کرد اما یادآور می‌شوم که پس از این دو بزرگوار ، آنچه را که ایشان در نشریۀ " علم وآینده" ادعای کشف آن را کرده‌اند ـ و ربطی به کشف رمز ایشان از 1 یا 40 کتیبه ایلامی ندارد ـ در سال‌های نزدیکتر به ما (یعنی سال 2009 و باردیگر2013 و سه باره در سال 2019 ) دکتر آژیده مقدم مطرح کرده و به اثبات رسانده‌اند . پس نیازی به کشف دوباره توسط ایشان ! نبود .

4_ در سراسر نامه اینجانب عبارت "دزدی ادبی" به کار نرفته است . "عاریه گرفتن" در زبان فارسی به معنی دزدی نیست . اگر امانتی را بازنگردانند می‌توان آن را " خیانت در امانت " خواند اما اینجا آن معنی مورد نظر نبوده است . « نقل کردن برخی جمله‌های مقالۀ خانم دکتر مقدم به نام خود » نیز گرچه می‌تواند مصداق " سرقت علمی" شمرده شود اما نگارنده کوشیده با این انشای "تلطیف شده" ایشان را از این لغزش ضدعلمی آگاه سازد .

4-1_ ارجاعشان به مقاله دکتر مقدم را یاد کرده‌ام اما نوشته‌ام که شماره صفحه را غلط آورده‌اند . آن یک ارجاع هم ، فقط مربوط می‌شود به کشف رمزِ جهت خواندن کتیبه توسط خانم دکتر مقدم .
فکر می‌کنم ایشان هم باید خبر داشته باشند که تا کنون دانشمندان بسیاری موفقیت دکتر مقدم را قدر شناخته و بدان ارجاع داده‌اند . اگر خبر نداشته باشند معلوم می‌شود پژوهش‌های دیگر اساتید برجسته را نیز ندیده‌اند .

4-2_ چاپ مقاله در یک نشریه معتبر علمی ، متأسفانه نمی‌تواند اثبات اعتبار صددرصدِ علمی و اخلاقی آن مقاله شمرده شود . چه بسا روشن شدن برخی اطلاعات دربارۀ مقاله‌یی چاپ شده ، مایۀ خرسندی آن نشریۀ معتبر علمی نیز باشد . با اینهمه در چنین مواردی اصولاً به صواب نزدیک‌تر است که آدمی به سادگی بگوید : "متأسفم ، اشتباه کردم ! "یا حتی "متاسفانه بی‌دقتی شده است ".

5_ . گمان می‌کنم اظهارات مبهم ایشان درباره خواندن کتیبۀ ایلامی و خلط آن با موضوع کشف راز پیشینه و خاستگاه خط ، گره کار باشد نه یادداشت من . اتفاقاً پرسش من هم همین است : توفیق بر خواندن 40 کتیبۀ ایلامی چه ارتباطی به راز پیشینۀ خط ایلامی زنجیره‌یی و تغییر خاستگاه خط از میان رودان به ایران دارد؟ ـ چیزی که در نشریۀ مورد اشاره ایشان ، بارها و بارها از ایشان نقل می‌شود .

و اما دربارۀ تعریض ایشان به واژه‌های ثقیل نامۀ (و نه نامه‌ی!) من و هدفی که ایشان آن را درنیافته‌اند :

نخست عرض کنم که یکی از ویژگی‌های اخلاقی اینجانب ـ خوب یا بد ـ صراحت لهجه است . پس ، مطمئن باشید که اصل همانست که در نامه ام آمده اگر ایشان با زبان فارسی ناآشنایند سخن دیگری‌ست . مفتخرم که تحصیلاتم در رشته زبان و ادبیات فارسی بوده است و تخصصم آموزش زبان و ادبیات فارسی به غیرفارسی زبان‌هاست اما متأسفانه وقتی برای آموزش زبان فارسی به ایشان ندارم ، اگر مایلند با این زبان غنی آشنایی بیشتری پیدا کنند شاید از یکی از همکاران پیشینم خواهش کنم تا اگر وقت داشته باشد و ایشان هم هنوز در ایران اقامت داشته باشند چند جلسه درس فشرده برایشان ترتیب دهد تا بتوانند به فارسی روان بنویسند و بخوانند . مطمئنا پیشرفت در زبان فارسی به دشواری خواندن 40 کتیبۀ ایلامی نخواهد بود . "آنهم کتیبه‌هایی که 120 سال است که هیچکس نتوانسته بخواند جز ایشان ."

و سرانجام ، اتفاقاً من هم فرانسه ، فرهنگ فرانسه ، دانشمندان و هنرمندان فرانسه را بسیار دوست دارم و طبیعتاً ایران و زبان فارسی و دانشمندان و هنرمندان ایرانی را و البته حقیقت را ورای همه .

درود بر شما ، این نوشته برای اطلاع آن گروه از مخاطبان است که تاکنون از اهمیت کار بزرگ دکتر آژیده مقدم بی‌خبر مانده‌اند و نیز آن گروه از کسان که در آماج خبرهای بی‌مأخذ و هوش‌ربا در زمینۀ دانش و فرهنگ ایران به جستجوی حقیقت‌اند .

هرچند ، بد نیست یک‌شبه ره صدساله رفتگانِ جویای نام نیز که فرصتی برای پژوهش و یادگیری روش تحقیق و زیستن در پهنۀ زندگی آراسته به دانش و ادب را ندارند بخوانند تا شاید زین پس برای خبرسازی و درخشیدن بر سر بازار ، پای از این نمط برچینند و دست از این نمد بدارند!

کتاب دکتر آژیده مقدم متن نظریۀ مطرح شده و به اثبات رسیدۀاوست دربارۀ ماهیت دو نظام نگارشی ایلامی آغازین و ایلامی زنجیره‌یی و نیز بررسی خاستگاه خطوط باستانی در ایران و کشورهای همسایه . همچنین ، دکتر مقدم در این کتاب چندین دیدگاه نو در خصوص نظام نگارش هندسی و جلوه‌های آن در حوزه‌هایی چون معماری ، هنر ، ریاضی ، موسیقی ، پزشکی و سرگرمی‌های فکری مطرح کرده است . دستاوردهای پژوهشی او بی‌تردید پاسخ بسیاری از پرسش‌ها درباره هر یک از موضوع‌های مطرح‌شده است .

تنوع و تازگی موضوع‌های مورد بحث در پژوهش‌های دکتر مقدم اگرچه در ایران با سکوت شگفت‌آور متخصصان و استادان روبه‌رو شده اما در بیرون از ایران با استقبال دانشمندان و پژوهشگران همراه بوده است.

با این‌حال از سوی دیگر در این چندروز دریافته‌ایم که این تنها آقای دوسه نبوده که به هنگام پخش خبرِ مسرت‌بخش کتابی که در 2021 چاپ خواهد کرد گمان کرده نظرِیۀ دکتر مقدم از آنِ اوست ! بلکه شخصی - ظاهراً غایب از نظر - نیز که آقای دوسه به عنوان دستیار یا همکار خود از او نام برده‌ ، بخش دیگری از پژوهش چاپ و منتشرشدۀ دکتر مقدم در تحلیل گل‌نبشته‌های جیرفت را ، در قالب مقاله و به نام خود در اینترنت قرارداده است . جالب است که در رونویسی 8 صفحه‌یی و برساخته از متن انگلیسی نوشتۀ دکتر مقدم ، پی در پی به همان مقاله‌یی از آقای دوسه ارجاع می‌دهد که در نامه سرگشاده به ایرنا ، به آن اشاره شده است .

ظاهراً هر دو نفر پنداشته‌اند در آشفته‌بازار روزگار می‌توان تا تنور داغ است نان را چسباند . یکی وعده انتشار دستاوردهای علمی ش در سال بعد را می‌دهد ! دیگری با عنوان فروتنانه پژوهشگر آزاد ، یکی از مهمترین نظریه‌ها درباره گل‌نبشتۀ تازه‌یافتۀ جیرفت رادر حد نوشته‌یی از خود می‌داند.

دانه با ابراز تأسف عمیق از انفعال حیرت‌انگیز مقامات ذیصلاحیت در بررسی این معرکه‌گیری‌ها و آلودن عرصه دانش و پژوهش به نام‌جویی‌های مبتذل و چندروزه ، بار دیگر از همین دریچه کوچک می‌کوشد جویندگان را در این باره آگاه سازد .

بدیهی‌ست پیگیری این تخلفات از راه مراجع قانونی ، جزو حقوق مصرح ناشر و مؤلف محترم کتاب است .

متن زیر بازخوانی نظریۀ مطرح شده ، به اثبات رسیده و منتشر شدۀ دکتر آژیده مقدم است . به دنبال آن تکرار همین نظریه توسط آقای دوسه به نام خودشان در یک نشریۀ فرانسوی.

نشانه‌هایی که نبشته‌های کُنارصندل جنوبی به دست داده‌اند بیش از ایلامی زنجیره‌یی به ایلامی آغازین نزدیک است گرچه به نظر نگارنده این دو در واقع یک نظام نگارشی‌اند که تنها تغییراتی به لحاظ گونه و تعداد نشانه‌ها در آن رخ داده است .

South Konar Sandal’s mound inscriptions have yielded more signs closer to the Proto- than Linear Elamite, since, in my opinion, the two discussed scripts are actually the same with a shift in type and number of signs, …

تعدادی از نشانه‌های هندسی در ایلامی آغازین و زنجیره‌ای در خط سومری آغازین نیز دارای نمونه‌های مشابه هستند، و همانطور که پیشتر گفتیم، این خط آمیزه‌ای از نشانه‌های هندسی و تصویرنگارهاست. مقایسه‌ای ساده بین این نظام نگارشی و خط همسایگان شرقی آن، مردمان دره سند، که آنان نیز خطی با ویژگی‌های برحستۀ هندسی دارند، استقلال بیشتری به این نظام می‌بخشد .

A number of the geometric signs in the Pr-/LE have counterparts in the Proto-Sumerian as this writing system is a mixture of pictographic and geometric signs as well. A simple comparison between this system and that of the eastern neighbors’, the Indus people, gives it more independence.

آژیده مقدم در :

Ancient Geometry and “Proto-Iranian” Scripts. South Konar Sandal mound inscritions, Jiroft “ .1

چاپ شده در جشن‌نامه فیلیپ کرینبروک . Wiesbaden, 2019 .p 92

2.در سال 2013 تورنمای (website) بنیاد علمی برادشاو Bradshaw Foundation

3.نظام نگارش هندسی در گل‌نبشته‌های تپه کنارصندل جنوبی، جیرفت . تهران. دانه1398 . ص 110 و134 نسخه فارسی ،P. 106 &130 نسخه دو زبانه پارسی ـ انگلیسی

و اکنون در سال 2020، 11 سال پس از نخستین انتشار مقاله دکتر مقدم، 7 سال پس از دومین انتشار و دو سال پس از چاپ و انتشار کتاب :

فرانسوادوسه، در نشریۀ فرانسوی «علوم و آینده» «Siences et Avenir »

..., je peux aujourd’hui affirmer … (qu’) il n’y a pas eu … deux systèmes d’écritures indépendantes comme les spécialistes le pensaient jusque-là, avec le proto-élamite d’un côté et l’élamite linéaire de l’autre, mais une même écriture qui a été soumise à évolution historique et a été transcrite avec des variations au cours de deux périodes distinctes."

[...، من امروز به تأکید می‌توانم بگویم...در ایران دو نظام نگارشی مستقل از هم ـ آنگونه که متخصصان تا کنون فکر می کرده‌اند ـ ایلامی آغازین از یک سو و ایلامی زنجیره‌یی از سوی دیگر ، وجود نداشته بلکه یک خط واحد بوده با تحول تاریخی و تغییرات در طی دو دورۀ متمایز ، ]

(برگردان فارسی از ماست برای اطلاع آن گروه از دوستان که با زبان فرانسه آشنایی ندارند)

خبررسانی گستردۀ شما دوستان در ماجرای سرقت علمی آقای فرانسوا دوسه از پژوهش دکتر آژیده مقدم مایۀ سپاس و امیدواری بسیار ما شد . پیام‌های اظهار تأسف و درخواست پیگیری و یاری‌تان ، از سراسر دنیا دریافت شد . بسیار خوشوقتیم که بار دیگر ثابت شد ایستادگی بر موازینِ فرهنگی ، مانعِ فریب‌خوردن در برابر خودنمایی‌های دروغین است .

بنابر بررسی‌های ما و نیز پرسش از مدیر محترم گروه باستانشناسی دانشگاه تهران ، آقای دوسه چندسالی‌ست که به عنوان دانشجوی فوق‌دکترای باستانشناسیِ گروه باستانشناسی ، در ایران اقامت دارند . اما متأسفانه در چندباری که ایشان نام خود را در ایران یا بیرون از ایران مطرح کرده‌اند ، به جای دانشجو خود را استادیار یا استاد دانشگاه تهران معرفی کرده‌اند .

همانگونه که در نامۀ سرگشاده به ایرنا ، یادآور شدیم ایشان نخست (2014) با دست گذاشتن برعنوان پژوهش دکتر مقدم می‌کوشند عنوان نظام نگارش "هندسی (Geometric)" را که دکتر مقدم برای نام‌گذاری خط منقوش بر گل‌نبشته‌های جیرفت به کار برده ، به نام خود ثبت کنند . سپس برای جاانداختن این جعل ، در " گزارش تبلیغی" ، در مصاحبه با خبرنگار روزنامه ایران (شمارۀ 6297 ، صفحۀ 12، مورخ 7 شهریورماه سال 1395) ، می‌فرمایند : "من در مقاله‌ای در مورد جیرفت نام «خط هندسی» را روی آن گذاشتم ..." ! آقای دوسه ! آیا لازمست بار دیگر شما را به خواندن مقدمه فارابی ارجاع دهیم ؟

یا شما مقاله‌های منتشر شدۀ دکتر مقدم (سال 2009 و 2013 ) را خوانده‌اید و از محتوای آن اطلاع دارید که در این‌صورت سزاوار هیچ عنوان دیگری جز "سارق علمی" نیستید ، یا نخوانده‌اید و بی‌اطلاعید که در اینصورت باید در صورت پذیرفته شدن در دانشگاه ، دوباره به تحصیل پرداخته و مخصوصاً دو واحد درس روش تحقیق را به خوبی فرابگیرید !

و شما آقای خبرنگار روزنامه ایران ! چگونه از تحقیقاتی که پژوهشگران هموطن‌تان در این زمینه انجام داده‌اند بی‌اطلاعید و بدون تحقیق درباره موضوع گزارشتان ، با حاتم‌بخشی دانشجوی مدعو دانشگاه را ، «باستانشناس تمدن 5000 سالۀ جیرفت» می‌خوانید ؟

آنچه تاکنون از منش و روش آقای دوسه دستگیر ما شده اینست که تخلف ایشان از موازین علمی و اخلاقی منحصر به این دو مورد آشکار ـ یکی جعل عنوان مقاله و دیگری سرقت نظریۀ دکتر مقدم در زمینۀ ساختمان خطوط باستانی ایران ( چاپ شده در سال‌های 2009 و 2013 در آلمان و ایران و سپس در بخش نخست کتاب ایشان در دانه . 1398 ) ـ نیست . آنچه ایشان و یارِ « غایب از نظرشان » به نام خود نشر داده‌اند ، نشاندهندۀ یک بی‌اخلاقی ویرانگر در عرصه پژوهش‌های ایرانشناسی و بی‌حرمتی نسبت به استادان و پژوهشگران ایرانی است .

با توجه به مشغلۀ زیاد رسانه‌ها در حوزه‌های دیگر ! چگونگی رسیدگی به این بررسی از همینجا به اطلاع خواهد رسید.

* از شعر «سفر عاشقانه» ، طاهره صفارزاده

** جالب است که خبرنگار حتی نام دوست فرانسوی‌شان را نیز درست نمی‌دانند و آن را « دِسه » ضبط کرده‌اند اما از پژوهش‌های ایشان آگاهی کامل دارند .